Wiedza

Program azotanowy

Podstawy prawne

  • Dział III. Rozdział 4 ustawy Prawo wodne (Dz. U z 2017 r. poz. 1566 z późniejszymi zmianami)
  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 stycznia 2023 r. w sprawie „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu” (Dz. U. z 2023 r. poz. 244)

Podział gospodarstw wg wymogów dotyczących nawożenia azotem

bez wymagań
do 10 ha lub 10 DJP* – nie są wymagane działania (z wyjątkiem nabywców nawozów naturalnych z ferm pow. 40 000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30kg lub 750 stanowisk dla macior)

* DJP duża jednostka przeliczeniowa ( krowa o masie 500 kg).
Maksymalna dawka azotu
Maksymalne dawki N (opcjonalnie plan nawożenia azotem) obowiązuje gospodarstwa:
  • 10-100 ha
  • 10-60 DJP
Plan nawożenia azotem
Plan nawożenia azotem obowiązuje gospodarstwa:
  • ≥100 ha
  • ≥50 ha upraw intensywnych
  • ≥60 DJP
  • nabywcy nawozów naturalnych od podmiotów importujących, podmioty prowadzące chów lub hodowlę drobiu powyżej 40 000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior, nabywcy nawozów naturalnych od podmiotów prowadzących chów lub hodowlę drobiu powyżej 40000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub750 stanowisk dla macior
Opinia plan nawożenia azotem
Opinia o planie nawożenia azotem, obowiązuje:
  1. w związku z programem azotanowym - podmioty prowadzące chów lub hodowlę drobiu powyżej 40000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub750 stanowisk dla macior,
  2. w związku z innymi przepisami - podmioty powyżej 210 DJP, które mają taki wymóg w pozwoleniu zintegrowanym lub podmioty posiadające taki wymóg w kontekście przepisów o oddziaływaniu na środowisko. Opinie wydają Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze
Ewidencja zabiegów agrotechnicznych związanych z nawożeniem azotem
Obowiązuje wszystkie gospodarstwa od 10 ha lub 10 DJP.
Ewidencja obejmuje: datę zastosowania nawozów, rodzaj uprawy, powierzchnię, rodzaj nawozu, dawki, terminy przyorania na terenach o dużym nachyleniu.
Obliczenie maksymalnej dawki azotu

Dawka N = Nmax - (N1+N2+Nn)



Nmax - ilość N z tabeli 14,
N1-Nn - azot działający ze wszystkich źródeł tabele 10,11,12,13
Załączniki do programu (Dz. U. z 2023 r. poz. 244)

Obliczenie dawki N do planu nawożenia

dawka Nmin. = plon osiągalny w gospodarstwie rolnym [t/ha] x pobranie jednostkowe azotu[kg N/t] (według tabeli 10) – ∑ N z innych źródeł x równoważnik nawozowy – korekta dla roślin uprawianych po przedplonach lub międzyplonach bobowatych (według tabeli13)/0,7 (współczynnik wykorzystania N z nawozów azotowych mineralnych)

Współczynnik wykorzystania azotu z nawozów azotowych mineralnych dla użytków zielonych wynosi 0,8.

Sankcje za nieprzestrzeganie przepisów

W związku z ustawą Prawo wodne, Inspekcja Ochrony Środowiska może:

  1. nakazać usunięcie w określonym terminie nieprawidłowości stwierdzonych w trakcie kontroli lub
  2. uiszczenie opłaty.
    1. 2000 zł za stosowanie nawozów niezgodnie z przepisami;
    2. 3000 zł za przechowywanie odchodów zwierzęcych niezgodnie z przepisami;
    3. 500 zł za prowadzenie dokumentacji realizacji programu działań niezgodnie z przepisami albo za jej brak;
    4. 500 zł za brak planu nawożenia azotem, jeżeli jest wymagany.

W związku z innymi przepisami, może nastąpić zmniejszenie dopłat przez ARiMR



Publikacje do ściągnięcia:

Analiza rynku nawozów mikroelementowych na tle potrzeb nawożenia mikroelementami w Polsce.

Ewa Stanisławska-Glubiak, Jolanta Korzeniowska.

Nawożenie upraw rolniczych mikroelementami.

Jolanta Korzeniowska, Ewa Stanisławska-Glubiak, Tamara Jadczyszyn, Wojciech Lipiński.

Metoda wyznaczenia dawek azotu, fosforu i potasu z nawozów mineralnych do zastosowania na użytki zielone z uwzględnieniem wymogów ochrony środowiska.

Stefan Pietrzak

Dawki mikroelementów